Për dekada me radhë, Universiteti i Harvardit është kthyer në një nga institucionet më të lakmuara nga zyrtarët kinezë të Partisë Komuniste për trajnime dhe studime pasuniversitare. Madje, në qarqet politike në Pekin, Harvardi është përshkruar si “shkolla më e mirë e partisë jashtë vendit”.
Zyrtarë të lartë dhe burokratë në mes të karrierës kanë ndjekur në mënyrë sistematike programe trajnimi në Harvard, sidomos në Shkollën Kennedy për Qeverisje, e cila është vlerësuar për përgatitjen e elitës drejtuese kineze. Midis tyre, figura të njohura si ish-nënkryetari i Kinës Li Yuanchao dhe kryenegociatori tregtar Liu He kanë ndjekur programe të avancuara në këtë institucion.
Kjo praktikë është bërë objekt i kritikave të forta në SHBA, sidomos nga administrata e Donald Trump, e cila ka paralajmëruar masa kufizuese për studentët kinezë me lidhje me Partinë Komuniste. Sekretari i Shtetit Marco Rubio deklaroi se do të revokohen agresivisht vizat për ata që shihen si të lidhur me aparatin shtetëror dhe partitë kineze.
Sipas Trump, këto programe akademike po përdoren nga Kina për të përfituar nga ekspertiza perëndimore dhe për të eksportuar ndikim në sistemet arsimore amerikane. Harvardi është akuzuar për bashkëpunim të heshtur me strukturat kineze, ndërsa vetë universiteti ka nisur një proces ligjor për të kundërshtuar revokimin e autorizimeve për regjistrimin e studentëve të huaj.
Përveç Harvardit, universitete të tjera si Stanford, Syracuse dhe Rutgers kanë pritur ndër vite zyrtarë kinezë për trajnime ekzekutive. Në Azi, destinacione si Universiteti Teknologjik Nanyang në Singapor janë bërë të njohura për programet “Klasa e Kryetarëve të Bashkive”, që kanë trajnuar mijëra zyrtarë kinezë që nga vitet ’90.
Ndërkohë, edhe fëmijët e elitës kineze kanë ndjekur Harvardin. Vajza e presidentit Xi Jinping, Mingze, ka studiuar në Harvard nën emër të rremë në fillim të viteve 2010, ndërsa Bo Guagua, djali i ish-anëtarit të Byrosë Politike Bo Xilai, përfundoi studimet master në Shkollën Kennedy para se babai i tij të dënohej me burg të përjetshëm.
Sot, debati në SHBA për ndikimin kinez në arsimin e lartë është bërë pjesë e betejës më të gjerë gjeopolitike mes dy superfuqive dhe përplasjes mes vlerave demokratike dhe kontrollit autoritar të partive-shtet.
