Një studim i përbashkët nga Royal Veterinary College (RVC) dhe Universiteti i Utrecht ka zbuluar se disa raca qensh janë “ultra-predispozuar” ndaj një tumori të rrallë të gjendrës mbiveshkore, të quajtur feokromocitoma (PCC).
Kërkuesit analizuan të dhënat e mbi 2.25 milionë qenve të regjistruar në programin VetCompass në Mbretërinë e Bashkuar gjatë vitit 2019 dhe identifikuan 92 raste të konfirmuara me këtë sëmundje. Studimi, i publikuar në revistën PLOS One, tregoi se incidenca e tumoreve PCC tek qentë është deri në 25 herë më e lartë se tek njerëzit, duke theksuar se sëmundja është shpesh e nënpërcaktuar për shkak të simptomave jo specifike.
Rracat më të rrezikuara
Tre raca rezultuan veçanërisht të predispozuara për t’u prekur nga PCC:
- Soft-coated Wheaten Terrier – 30.9 herë më e lartë se qentë pa racë
- Pointer gjerman – 11 herë më e lartë
- Miniature Schnauzer – 4.7 herë më e lartë
Ndërkohë, Labrador Retriever dhe English Cocker Spaniel kishin gjasa më të ulëta për t’u prekur. Në përgjithësi, terrierët ishin 1.65 herë më të predispozuar sesa racat e tjera.
Faktorët e tjerë të rrezikut
Studimi tregoi se meshkujt e sterilizuar kishin 2.2 herë më shumë gjasa të diagnostikoheshin me këtë tumor sesa meshkujt e pa sterilizuar, ndërsa qentë midis moshës 9–15 vjeç ishin më të rrezikuar.
Rëndësia e zbulimit
Sipas autorit kryesor Martin Litviakov, rezultatet ndihmojnë veterinerët të dyshojnë më herët për këtë tumor, duke përmirësuar shanset e trajtimit dhe jetës së kafshëve. Profesor Dan O’Neill nga RVC tha se gjetjet mund të shërbejnë si “sistem paralajmërimi të hershëm” për veterinerët dhe pronarët e qenve.
Ndërsa studiuesja Floryne Buishard theksoi se incidenca shumë më e lartë e PCC tek qentë e bën këtë sëmundje një model të vlefshëm kërkimor për studimet mjekësore tek njerëzit, pasi mostrat veterinare janë më të disponueshme për analizat molekulare.
Ky studim hap rrugën për kërkime të mëtejshme mbi lidhjen midis tumoreve tek qentë dhe tek njerëzit, si dhe mundësi të reja për diagnostikim dhe trajtim më të hershëm.
