Një tjetër incident dezinformimi ka shpërthyer në rrjetet sociale dhe mediat pranë regjimit iranian, pas publikimit të një videoje ku pretendohet se një avion izraelit është rrëzuar nga mbrojtja ajrore iraniane. Por e vërteta është krejt tjetër: pamjet janë shkëputur nga videoloja e famshme ushtarake “Arma 3” dhe nuk kanë asnjë lidhje me realitetin.
Në një deklaratë të shpërndarë fillimisht nga agjencia e lajmeve Tasnim, e lidhur me Gardën Revolucionare Islamike (IRGC), thuhej se një avion izraelit ishte rrëzuar dhe një pilot ishte kapur i gjallë. Më pas, mediat iraniane publikuan një video “dëshmi” të ngjarjes, ku shihej një avion duke u goditur nga zjarri kundërajror.
Megjithatë, forcat izraelite e mohuan menjëherë lajmin dhe e quajtën atë “fake news”. Zëdhënësja e Forcave të Mbrojtjes së Izraelit (IDF) deklaroi zyrtarisht:
“Asnjë avion izraelit nuk është rrëzuar. Të gjithë pilotët janë kthyer të sigurt në bazë. Pamjet janë të rreme.”
View this post on Instagram
Analistët e Bellingcat dhe GeoConfirmed, që merren me analizën e burimeve të hapura, zbuluan se videoja virale është një fragment i një misioni nga dhjetori i vitit 2022 në “Arma 3”, një lojë simulimi ushtarak shumë realiste. Ironikisht, avioni në pamjet e videolojes nuk është as izraelit, por një model rus, i përdorur shpesh në përmbajtjet e kësaj loje.
Pamja, që u shpërnda me shpejtësi në Telegram, X (ish-Twitter), Facebook dhe madje edhe në dy kanale satelitore libaneze, u përhap pa burim origjinal dhe pa kontekst. Brenda 40 minutash, ajo u bë virale, duke detyruar IDF të reagonte me një përgënjeshtrim të rrallë dhe zyrtar.
Bohemia Interactive, kompania zhvilluese e “Arma 3”, ka paralajmëruar prej vitesh se pamjet nga loja janë përdorur në mënyrë të përsëritur për propagandë në konfliktet në Ukrainë, Gaza, Libi dhe më tej. Ata kanë ofruar edhe një udhëzues për identifikimin e videove të rreme, që përfshin: rezolucion të ulët, pamje të lëkundura të filmuara nga ekranet dhe modele avionësh që nuk përputhen me forcat ajrore të pretenduara.
Një përdorues ironizoi situatën në rrjet:
“Jam duke qeshur me llogaritë që përdorin AI të dobët për të gënjyer për atë që po ndodh në Izrael. Këshillë profesionale – nëse do të gënjesh, përdor të paktën një gjenerues më të avancuar.” – shkroi Josh Lafazan në X.
Ky incident është shembull i qartë i rrezikut të armatosjes së videove të rreme dhe teknologjisë dixhitale, veçanërisht në kohë konfliktesh, ku propaganda digjitale bëhet mjet lufte.
