Një raport i ri nga Grupi i Ekspertëve të Këshillit të Evropës për Veprimet Kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore (GRETA) mirëpret progresin e bërë nga autoritetet shqiptare në zbatimin e Konventës së Këshillit të Evropës për Veprimet Kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore, por nënvizon se nevojiten përpjekje të mëtejshme për të siguruar mbrojtje, mbështetje dhe drejtësi efektive për viktimat.
Raporti, që mbulon periudhën 2020-2024, vlerëson masat e marra nga Shqipëria për të parandaluar cenueshmërinë ndaj trafikimit të qenieve njerëzore, për të zbuluar dhe mbështetur viktimat e cenueshme dhe për të ndëshkuar shkelësit.
Ai i kushton vëmendje të veçantë përdorimit të teknologjive të informacionit dhe komunikimit (TIK) për të kryer vepra penale të trafikimit të qenieve njerëzore.
GRETA vëren se Shqipëria ka forcuar përgjigjen e saj kundër trafikimit përmes miratimit të Ligjit të rishikuar për të Huajt dhe Ligjit të ri për Azilin, si dhe futjes së një Mekanizmi Kombëtar Referimi të rishikuar në vitin 2023 dhe rritjes së mbështetjes shtetërore për strehimoret për viktimat e trafikimit.
Autoritetet kanë miratuar rregullisht plane veprimi kombëtare kundër trafikimit, të cilat përfshijnë masa parandaluese që synojnë grupet vulnerabël, duke përfshirë fëmijët, komunitetet rome dhe egjiptiane, migrantët dhe azilkërkuesit.
Numri i viktimave të trafikimit të identifikuara zyrtarisht ka rënë (28 në 2020-2024), në kontrast me rritjen e numrit të viktimave të supozuara (700).
Përqindja e lartë e viktimave fëmijë nxjerr në pah nevojën urgjente për shërbime më të forta për mbrojtjen e fëmijëve dhe masa efektive parandaluese.
Fëmijët e pashoqëruar dhe të ndarë, si dhe anëtarët e komuniteteve të margjinalizuara, janë veçanërisht të prekshëm ndaj trafikimit të qenieve njerëzore dhe shpesh nuk kanë qasje në kujdesin dhe mbrojtjen e duhur.
Në këtë kontekst, GRETA rekomandon që autoritetet shqiptare të sigurojnë që fëmijëve të pashoqëruar t’u caktohen kujdestarë ligjorë dhe t’u ofrohet akomodim i sigurt.
Gjithashtu u bën thirrje autoriteteve të forcojnë punën e ndërgjegjësimit dhe të informimit në komunitetet rome dhe egjiptiane.
Për më tepër, GRETA u kërkon autoriteteve shqiptare të sigurojnë që punëtorët migrantë të gëzojnë të njëjtat të drejta dhe mbrojtje si punëtorët shqiptarë, të rrisin inspektimet e agjencive dhe sektorëve privatë të punësimit me rrezik të lartë shfrytëzimi, dhe të trajnojnë më tej inspektorët e punës dhe profesionistë të tjerë për luftimin e trafikimit për qëllime të shfrytëzimit në punë.
Raporti thekson se vetëm dy viktima të trafikimit janë kompensuar nga gjykatat që nga viti 2008.
GRETA bën thirrje për akses më të mirë në ndihmë ligjore për viktimat e trafikimit, zbatim më të fortë të së drejtës së viktimave për kompensim dhe krijimin e një skeme shtetërore kompensimi për viktimat e trafikimit.
Për më tepër, raporti rekomandon zgjerimin e kapaciteteve të hetimit digjital dhe angazhimin me ofruesit e teknologjisë për të adresuar trafikimin e lehtësuar përmes platformave online./ata
