Nga Sarah Rainsford
Korrespondente e Evropës Lindore, BBC
Gjermania ka votuar për të rritur jashtëzakonisht investimet në ushtrinë e saj.
Një lëshues raketash dërgon një re pluhuri kafe në ajër ndërsa ajo vërtitet nëpër një fushë drejt vijës së qitjes. Pak çaste më vonë vjen një numërim mbrapsht i një ushtari, nga pesë në ‘Zjarr!’, përpara se një raketë të gjëmojë në qiell.
Shpërthimet dhe bumet nga ushtrime të tilla stërvitore ushtarake janë aq të vazhdueshme sa vendasit në qytetin e vogël aty pranë të Munsterit mezi i vënë re më.
Por jeta këtu do të bëhet edhe më e zhurmshme.
Ushtria gjermane, Bundeswehr, kohët e fundit mori direktiva të qarta për një rritje masive të investimeve pasi parlamenti votoi për të përjashtuar shpenzimet e mbrojtjes nga rregullat mbi borxhin.
Gjenerali i lartë i vendit i ka thënë BBC-së se rritja e parave është urgjentisht e nevojshme, sepse ai beson se agresioni rus nuk do të ndalet në Ukrainë.
“Ne jemi të kërcënuar nga Rusia. Ne jemi të kërcënuar nga Putin. Ne duhet të bëjmë gjithçka që është e nevojshme për ta penguar atë,” thotë gjenerali Carsten Breuer. Ai paralajmëron se NATO duhet të përgatitet për një sulm të mundshëm brenda katër vjetësh.
“Nuk ka të bëjë me sa kohë më duhet, ka të bëjë shumë më shumë me atë se sa kohë na jep Putini për t’u përgatitur,” thotë troç shefi i mbrojtjes. “Dhe sa më shpejt të jemi të përgatitur, aq më mirë.”
Pushtimi i plotë i Rusisë në Ukrainë ka ndryshuar thellësisht mendimin në Gjermani.
Për dekada njerëzit këtu janë ngritur mbi një refuzim të fuqisë ushtarake, të vetëdijshëm për rolin e kaluar të Gjermanisë si agresor në Evropë.
“Ne filluam dy luftëra botërore. Edhe pse kanë kaluar 80 vjet që nga përfundimi i Luftës së Dytë Botërore, ideja që gjermanët duhet të qëndrojnë jashtë konfliktit është ende shumë në ADN-në e shumë njerëzve,” shpjegon Markus Ziener nga Fondi Gjerman Marshall në Berlin.
Getty Images Një protestë pro-ukrainase në BerlinGetty Images
Pushtimi i plotë i Rusisë në Ukrainë ka filluar ngadalë të ndryshojë qëndrimet ndaj luftës në Gjermani
Disa mbeten të kujdesshëm ndaj çdo gjëje që mund të shihet si militarizëm edhe tani, dhe forcat e armatosura kanë qenë të pafinancuara kronike.
“Ka zëra që paralajmërojnë: “A jemi vërtet në rrugën e duhur? A është i drejtë perceptimi ynë i kërcënimit?”
Kur bëhet fjalë për Rusinë, Gjermania ka pasur një qasje specifike.
Ndërsa vende si Polonia dhe shtetet baltike paralajmëruan të mos afroheshin shumë me Moskën – dhe rritën shpenzimet e tyre për mbrojtjen – Berlini nën ish-kancelaren Angela Merkel besonte në të bërit biznes.
Gjermania imagjinonte se po jepte demokratizimin me osmozë. Por Rusia mori paratë dhe pushtoi Ukrainën gjithsesi.
Kështu, në shkurt 2022, një kancelar i habitur Olaf Scholz shpalli një strumbullar kombëtar në prioritete, një “Zeitenwende”.
Pikërisht atëherë ai dha një gjigand prej 100 miliardë eurosh (108 miliardë dollarë; 83 miliardë £) për të rritur ushtrinë e vendit dhe për të mbajtur nën kontroll “luftëtarët si Putin”. Por gjenerali Breuer thotë se nuk ishte e mjaftueshme.
“I mbushëm pak gropat”, tregon ai. “Por është vërtet keq.”
Gjenerali Carsten Breuer mendon se Gjermanisë do t’i duhet të rrisë jashtëzakonisht numrin e trupave
Në të kundërt, ai vë në dukje shpenzimet e rënda në Rusi për armë dhe pajisje, për stoqet si dhe për vijën e frontit në Ukrainë.
Ai gjithashtu thekson luftën hibride të Rusisë: nga sulmet kibernetike te sabotimet, si dhe dronët e paidentifikuar mbi objektet ushtarake gjermane.
Shtojini kësaj retorikën agresive të Vladimir Putin dhe gjenerali Breuer sheh “një përzierje vërtet të rrezikshme”.
“Ndryshe nga bota perëndimore, Rusia nuk po mendon në kuti. Nuk ka të bëjë me kohë paqeje dhe luftë, është një vazhdimësi: le të fillojmë me hibrid, pastaj të përshkallëzojmë, pastaj të kthehemi. Kjo është ajo që më bën të mendoj se po përballemi me një kërcënim real.”
Ai argumenton se Gjermania duhet të veprojë shpejt.
‘Shumë pak nga të gjitha’
Vlerësimi i ashpër i shefit të mbrojtjes për gjendjen aktuale të forcave të tij tingëllon me një raport të fundit në parlament. Bundeswehr-i, përfundoi ai, kishte “shumë pak nga gjithçka”.
Autorja e raportit, komisionerja e forcave të armatosura Eva Högl, zbuloi mungesa të mëdha, duke filluar nga municionet te ushtarët, deri te kazermat e rrënuara. Ajo vlerësoi buxhetin vetëm për punën e rinovimit në rreth 67 miliardë euro (72 miliardë dollarë; 56 miliardë paund).
Heqja e kufirit të borxhit, duke lejuar ushtrinë të marrë hua – në teori, pa kufi – do t’i japë asaj akses në një “linjë të qëndrueshme” financimi për të filluar ta trajtojë atë, thotë gjenerali Breuer.
Lëvizja historike u bë nga pasardhësi i pritshëm i Scholz, Friedrich Merz, në një nxitim që ngriti disa vetulla. Ai e paraqiti propozimin në parlament pak para se të shpërbëhej pas zgjedhjeve të shkurtit.
Parlamenti i ri, me një të majtë antimilitariste dhe të djathtë ekstreme simpatizuese për Rusinë, mund të kishte qenë më pak i prirur.
Por “kthesa” që filloi Gjermania në vitin 2022, fitoi vrull të ri këtë vit.
Gjermanët tani janë gjithnjë e më dyshues ndaj presidentëve të Rusisë dhe SHBA-së
Një sondazh i fundit i YouGov tregoi se 79% eGjermanët ende e shohin Vladimir Putinin si “shumë” ose “mjaft” të rrezikshëm për paqen dhe sigurinë evropiane.
Tani 74% thanë të njëjtën gjë për Donald Trump.
Sondazhi pasoi një fjalim në Mynih, në të cilin zëvendëspresidenti i tij JD Vance foli për Evropën dhe vlerat e saj.
“Ky ishte një sinjal i qartë se diçka ka ndryshuar rrënjësisht në Shtetet e Bashkuara,” thotë Markus Ziener.
“Ne nuk e dimë se ku po shkon SHBA, por ne e dimë besimin se ne mund të mbështetemi 100% në mbrojtjen amerikane kur bëhet fjalë për sigurinë tonë – ky besim tani është zhdukur.”
Duke lënë pas historinë\
Në Berlin, kujdesi tradicional i gjermanëve për të gjitha gjërat ushtarake duket se po shuhet shpejt.
Tetëmbëdhjetë vjeçarja Charlotte Kreft thotë se pikëpamjet e saj pacifiste kanë ndryshuar.
“Për një kohë vërtet të gjatë, ne menduam se mënyra e vetme për të kompensuar mizoritë që kryem në Luftën e Dytë Botërore ishte të siguroheshim se nuk do të ndodhte më […] dhe menduam se duhej të çmilitarizonim”, shpjegon Charlotte.
“Por tani jemi në një situatë ku duhet të luftojmë për vlerat tona, demokracinë dhe lirinë. Ne duhet të përshtatemi.”
“Ka shumë gjermanë që ende ndjehen të çuditshëm për investimet e mëdha në ushtrinë tonë,” pranon Ludwig Stein. “Por unë mendoj se duke marrë parasysh gjërat që kanë ndodhur në vitet e fundit, nuk ka asnjë alternativë tjetër reale.”
Një grua dhe një burrë i ri
Charlotte dhe Ludwig shohin nevojën për të rritur shpenzimet e mbrojtjes në Gjermani
Sophie, një nënë e re, mendon se investimi në mbrojtje tani është “i nevojshëm në botën ku jetojmë”.
Por Gjermania ka nevojë për trupa si dhe tanke, dhe ajo është shumë më pak e prirur që djali i saj të regjistrohet.
“A jeni gati për luftë?”
Bundeswehr ka vetëm një qendër të përhershme, një njësi të vogël të vendosur mes një farmacie dhe një dyqani këpucësh pranë stacionit Friedrichstrasse të Berlinit.
Me pelena të veshura me kamuflazh në dritare dhe slogane si “i ftohtë dhe pikant” synon të tërheqë burra dhe gra për të shërbyer, por merr vetëm një pjesë të vogël të telefonuesve çdo ditë.
Gjermania ka humbur tashmë një objektiv për të rritur radhët e saj me 20,000 ushtarë, në 203,000 dhe uljen e moshës mesatare nga 34 vjeç.
Por ambiciet e gjeneralit Breuer janë shumë më të mëdha.
Ai na tha se Gjermanisë i duhen 100,000 trupa shtesë për të mbrojtur veten dhe krahun lindor të NATO-s në mënyrë adekuate – një total prej 460,000, duke përfshirë rezervat. Pra, ai këmbëngul se kthimi në shërbimin ushtarak është “absolutisht” i nevojshëm.
Fletëpalosja e rekrutimit ushtarak gjerman – teksti në gjermanisht lexon “Këtu mund të mbroni Gjermaninë dhe të ardhmen tuaj”
Gjermania kishte rekrutim për të gjithë meshkujt deri në vitin 2011
“Nuk do t’i merrni këto 100,000 pa një ose një model tjetër rekrutimi,” tha gjenerali.
“Ne nuk duhet të përcaktojmë tani se çfarë modeli i sjell ata. Për mua është e rëndësishme vetëm që t’i futim ushtarët.”
Ai debat sapo ka filluar.
Gjenerali Breuer po e pozicionon qartë veten në frontin e një përpjekjeje për të shtyrë “kthesën” e Gjermanisë më tej dhe më shpejt.
Me mënyrën e tij të lehtë dhe tërheqëse, atij i pëlqen të vizitojë bashkitë rajonale dhe të sfidojë audiencën atje me një pyetje: “A jeni gati për luftë?”
Një ditë një grua e akuzoi se e kishte frikësuar. “Unë i thashë: “Nuk të tremb unë, është tjetri!”, kujton ai përgjigjen e tij.
Ai i referohej Vladimir Putinit.
Alarmi binjak i “zgjimit” – i kërcënimit të Rusisë dhe i një Shtetet e Bashkuara izolacioniste, të shkëputura – tani po bie me zë të lartë për Gjermaninë, argumenton gjenerali dhe nuk mund të injorohet.
“Tani është e kuptueshme për secilin prej nesh që duhet të ndryshojmë.”
