Protestuesit mund të synojnë Bazelin gjatë javës së Konkursit të Këngës në Eurovision, pasi pjesëmarrja e Izraelit vazhdon të gjenerojë zemërim mes luftës në Gaza.
Qyteti po pret konkursin e vitit 2025, pasi Nemo i Zvicrës fitoi majin e kaluar në Suedi me “The Code”, i cili eksploroi përballjen me identitetin e tyre jobinar.
Rreth 1 300 oficerë policie do të jenë në detyrë në Bazel këtë javë, me më shumë forca të rekrutuara nga Forcat e Armatosura Zvicerane, policia federale dhe vendet fqinje – Gjermania dhe Franca – përpara dy gjysmëfinaleve, të martën dhe të enjten, dhe finales së madhe të shtunën.
Shefi i komunikimit i policisë së Bazelit, Adrian Plachesi, tha se ”ishte në dijeni se këto lloj ngjarjesh mund të nënkuptojnë një rrezik në rritje të sulmeve terroriste nga ekstremistët” dhe se ata gjithashtu ”po monitorojnë në rast të sulmeve kibernetike në infrastrukturën e qytetit”.
Policia zvicerane tha se forca ka rritur mbikëqyrjen me video për shkak të “nivel të lartë kërcënimi” dhe qendra e qytetit ka disa mbyllje rrugësh.
Plachesi tha se nuk është dhënë leje për protesta, por oficerët do të vendosen për demonstratat e pritura pro palestineze. Ai shtoi se oficerët “mund të duhet të ndërhyjnë”, nëse demonstratat ndërhyjnë në “sigurinë publike”.
Aktivistët lokalë ”Bazeli për Palestinën” u përpoqën të vendosnin flamuj palestinezë pranë ngjarjes hapëse të Eurovision, ”Qilimit Turquoise”, të dielën, dhe protesta të tjera janë planifikuar për të shtunën në qendër të qytetit në orën 19:00 (17:00 GMT).
Qeveria e Izraelit ka lëshuar një paralajmërim për qytetarët e saj që udhëtojnë për në Bazel se “ngjarjet e këtij lloji janë një objektiv i preferuar për kërcënime dhe sulme nga elementë të ndryshëm terroristë” dhe i nxiti ata të shmangin “vatrat e nxehta dhe këto demonstrata, të cilat mund të përshkallëzohen në dhunë”.
Ata gjithashtu u thonë atyre që udhëtojnë të “shmangin pjesëmarrjen në ngjarje në shkallë të gjerë të lidhura me Izraelin që nuk janë të siguruara” dhe të “minimizojnë simbolet izraelite në hapësirat publike”.
Gjatë Malmo 2024, në Suedi, mijëra demonstrues pro palestinezë, përfshirë aktivisten për klimën Greta Thunberg, dolën në rrugë.
Organizatorët e Eurovisionit, Unioni Evropian i Transmetimeve (EBU), patën vështirësi në promovimin e motos së tyre. Megjithatë, pavarësisht protestave të pritura, zviceranët duken të bindur se do të kenë një Eurovision për t’u kujtuar.
Ka pasur spekulime se ish-fituesja Celine Dion do të kthehet në skenë dhe zviceranët kanë premtuar ngjarje në të gjithë qytetin, të tilla si një rrugë me ushqim dhe pije, 250 orë muzikë live dhe Fshatin e Eurovisionit.
Pjesëmarrësja e tyre e vitit 2025 është Zoe Me, e lindur në Bazel, e cila ka shkruar këngën “Voyage” në Skoci, duke punuar me kompozitoren skoceze dhe ish-yllin e X Factor, Ili, emri i vërtetë i së cilës është Emily Middlemas, dhe Theo Adams, regjisorin skenik pas këngës “Dizzy” të Olly Alexander në vitin 2024.
Me tha se ”dëshiron të jetë një prezantuese e mirë” dhe se “qëllimi i saj kryesor është të arrij zemrat e njerëzve dhe ndoshta të ndryshoj jetën e tyre për mirë me muzikën e saj”.
Favoritët aktualë për të fituar përfshijnë KAJ, të cilët janë nga pakica suedishtfolëse e Finlandës dhe do të përfaqësojnë Suedinë, me këngën komike optimiste “Bara Bada Bastu” të frymëzuar nga kultura nordike e saunës.
Hiti është hera e parë që vendi, i cili është i barabartë me Irlandën me më shumë fitore në Eurovision, ka hyrë me një këngë në suedisht që nga vitet 1990, kur rregullat për të garuar në gjuhën zyrtare të një vendi u lehtësuan.
Të tjerë në garë janë pjesëmarrësi holandez Claude Kiambe me këngën “C’est La Vie”, këngëtari izraelit Yuval Raphael, një i mbijetuar i sulmeve të Hamasit më 7 tetor 2023, me këngën “New Day Will Rise”, këngëtari austriak JJ me këngën “Wasted Love” dhe balada franceze Louane me këngën “Maman”.
Majin e kaluar, konkurrenti holandez, Joost Klein u përjashtua nga EBU pak para finales, për shkak të kërcënimeve të dyshuara verbale ndaj një punëtoreje të produksionit.
Ky veprim u kritikua ashpër nga transmetuesi holandez ”Avrotros” dhe muaj më vonë prokurorët suedezë hoqën dorë nga një çështje penale kundër Klein.
EBU kreu një shqyrtim dhe premtoi një kod të ri sjelljeje për vitin 2025, me një sërë masash për të “mbrojtur” mirëqenien e artistëve në Bazel.
Këtë vit, ish-konkurrentët e Eurovisionit, si fituesi i Irlandës, Charlie McGettigan, dhe Mae Muller nga Britania e Madhe, e cila u rendit e dyta nga fundi në vitin 2023, kanë nënshkruar një letër duke kërkuar ndalimin e transmetuesit publik të Izraelit, Kan, dhe duke akuzuar Izraelin për “gjenocid”, të cilin Izraeli e mohon.
Të martën do të performojnë Suedia, Zvicra, Holanda dhe ”Ziferblat” nga Ukraina, dhe të enjten grupi i vajzave nga Britania e Madhe, ”Remember Monday”, Emmy Kristiansen nga Irlanda dhe Izraeli.
EBU ka vënë në dukje “shqetësimet dhe pikëpamjet e thella rreth konfliktit aktual në Lindjen e Mesme”, por ka theksuar se Kan nuk mbështetet nga qeveria izraelite, e cila ka “kërcënuar ta mbyllë transmetuesin”.
Vitin e kaluar, Kan tha se “u përball me një presion të madh dhe një shfaqje të paparë urrejtjeje, veçanërisht nga delegacione dhe artistë të tjerë”, kur Eden Golan arriti në finale me “Uragan”.
Sipas Ministrisë së Shëndetësisë së Gazës, më shumë se 51 000 palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë, janë vrarë në luftën Hamas-Izrael. Izraeli i kundërshton këto shifra, duke pretenduar se rreth 20 000 militantë kanë vdekur./atsh
