Një episod nga seriali “The Pitt” në HBO Max sjell në vëmendje realitetin e rrezikshëm të kimikateve toksike në produktet e përkujdesit personal
Në një episod tronditës të serialit mjekësor “The Pitt” në HBO Max, një influencuese e re bukurie në TikTok, e quajtur Nandi, shfaqet duke bredhur në rrugët e Nju Jorkut, duke bërtitur ndaj makinave dhe kalimtarëve, ndërsa ecën rrezikshëm në trafik. Simptomat e saj alarmuese – pagjumësi ekstreme, dridhje dhe psikozë – çorientojnë personelin e urgjencës. Më në fund, një mjek rezident zbulon se ajo është helmuar nga merkuri, për shkak të një kremi fytyre të importuar që ajo promovon në videot e saj.
Ky episod nxjerr në pah një të vërtetë të frikshme: produktet e bukurisë që përdorim çdo ditë mund të përmbajnë substanca jashtëzakonisht të dëmshme për shëndetin.
Kimikatet e rrezikshme në produktet kozmetike janë më të përhapura se sa mendonim
Një analizë e vitit 2021 mbi 231 produkte kozmetike të blera në SHBA dhe Kanada tregoi se 52% përmbanin përbërës të njohur si PFAS – komponime që çrregullojnë hormonet dhe janë lidhur me shumë probleme shëndetësore. Shifra alarmante përfshijnë:
-
82% e maskarave rezistente ndaj ujit
-
63% e fondatinave
-
62% e buzëkuqeve me efekt afatgjatë
Madje, 88% e produkteve që përmbanin PFAS nuk e deklaronin këtë në etiketë, duke e bërë pothuajse të pamundur që konsumatorët të mbrojnë veten.
Produktet e bukurisë për gratë me ngjyrë shpesh përmbajnë përbërës toksikë
Kërkimet kanë zbuluar se 50% e produkteve për drejtimin e flokëve të grave me ngjyrë përmbajnë formaldehid, një substancë e lidhur me kancerin. Kjo thekson një problematikë të përhershme të pabarazisë në industrinë e bukurisë.
Përparim i kufizuar në drejtim të sigurisë së përbërësve kozmetikë
Sipas raportit “2025 Beauty & Personal Care Ingredient Intelligence Report” të publikuar nga organizata jofitimprurëse ChemFORWARD, industria po bën hapa të vegjël drejt përmirësimit, me një ulje prej 2% të përdorimit të kimikateve të rrezikshme. Megjithatë, pothuajse 4% e produkteve ende përmbajnë kimikate me rrezik të lartë, sidomos në:
-
buzëkuq
-
kremra fytyre
-
shampo dhe balsam
Këto të dhëna bazohen në analizën e rreth 50,000 produkteve, një pjesë e vogël në krahasim me të gjithë industrinë globale të bukurisë.
Rreziku i substancave “të panjohura”
Rreth 24% e kimikateve të analizuara nuk mund të vlerësoheshin, për shkak të mungesës së të dhënave mbi sigurinë e tyre. Kjo përbën një pikë të verbër të madhe në sigurinë e konsumatorit.
Shembuj të tillë përfshijnë botanikë të ndryshëm, të cilët, ndonëse duken natyralë dhe të sigurt, mund të jenë të vështirë për t’u testuar për toksicitet, për shkak të mënyrës së përpunimit të pjesëve të ndryshme të bimës.
Legjislacioni i ri dhe përpjekjet për transparencë
Modernizimi i Aktit për Rregullimin e Kozmetikës (MoCRA) në SHBA kërkon që prodhuesit të:
-
Justifikojnë sigurinë e produkteve
-
Raportojnë efektet anësore serioze
-
Regjistrojnë produktet dhe përbërësit e tyre pranë FDA-së
Ky ligj është një hap i rëndësishëm drejt rritjes së përgjegjësisë së industrisë kozmetike.
Kimikatet që duhet të shmangni në produktet e bukurisë
Ja disa nga përbërësit më problematikë që duhet të kontrolloni në etiketat e produkteve tuaja:
Kimikate me vlerësim F (rrezik i lartë)
-
Cyclopentasiloxane / Cyclomethicone – përbërës silikoni të ndaluar në BE për rrezik ndaj jetës ujore
-
Methylparaben – mund të prishë sistemin hormonal
-
D&C Red 27, 28 (Acid Red 92) – ngjyrues të lidhur me probleme riprodhuese dhe imunitare
-
Butylated hydroxytoluene (BHT) – ndikim në sistemin endokrin dhe jetën ujore
Të tjerë përbërës që duhen shmangur:
-
Quaternium-15
-
Dibutyl phthalate
-
Imidazolidinyl urea
-
Resorcinol
-
Triethanolamine
-
Parabene (butylparaben, propylparaben)
Si të mbroheni si konsumator
-
Lexoni me kujdes etiketat
-
Shmangni produktet me përbërës të panjohur ose që përmbajnë “parfum” (që fsheh shumë kimikate të pazbuluara)
-
Përdorni baza të dhënash të sigurta si ajo e Environmental Working Group (EWG) për të kontrolluar produktet
-
Zgjidhni marka që janë pjesë e iniciativave për transparencë si “Know Better, Do Better”
Ka shpresë: kalimi drejt kimikateve më të sigurta ka nisur
“Raporti ynë tregon se tranzicioni drejt kimikateve më të sigurta është në zhvillim,” thotë Stacy Glass nga ChemFORWARD. “Është e mundur të bëjmë ndryshime të qëndrueshme, por kërkohet bashkëpunim dhe përgjegjësi nga ana e industrisë.”
