Europa po përballet gjithnjë e më hapur me një realitet që për dekada dukej i largët: rreziku i një lufte të drejtpërdrejtë është rikthyer në tryezën e diskutimit. Në një analizë të publikuar nga CNN, theksohet se kërcënimi që vjen nga Rusia po detyron vendet europiane të rishikojnë jo vetëm politikat e mbrojtjes, por edhe mënyrën se si përgatisin shoqëritë e tyre për një skenar konflikti.
Sipas CNN, ekspertë të mbrojtjes, zyrtarë të NATO-s dhe ish-komandantë ushtarakë paralajmërojnë se Europa aktualisht nuk është e përgatitur për një luftë të madhe. Vlerësimet e inteligjencës perëndimore tregojnë se Moska po përgatitet për mundësinë e një përplasjeje të drejtpërdrejtë me Europën, ndërsa mënyra e vetme për ta parandaluar këtë është rritja e kapaciteteve ushtarake dhe bindja se një agresion do të përballej me humbje të sigurta.
Analiza nënvizon se Rusia tashmë po zhvillon atë që cilësohet si “luftë hibride” kundër Perëndimit, përmes sabotimeve, dezinformimit, ndërhyrjeve në hapësirën ajrore të vendeve të NATO-s dhe sulmeve ndaj infrastrukturës kritike. Këto veprime, edhe pse shpesh të mohuara nga Kremlini, kanë rritur ndjeshëm ndjenjën e pasigurisë në shumë vende europiane, veçanërisht në shtetet baltike dhe në Poloni.
Paralajmërimet janë bërë edhe nga drejtuesit e aleancës euroatlantike. Sekretari i Përgjithshëm i NATO ka deklaruar se Rusia mund të jetë gati të përdorë forcën ushtarake kundër NATO-s brenda pesë viteve të ardhshme. Ndërkohë, disa shërbime inteligjence europiane flasin për një horizont kohor edhe më të afërt, duke përmendur vitet 2027–2029 si periudhë kritike.
CNN vëren se, ndonëse shumica e vendeve europiane kanë rritur shpenzimet për mbrojtjen dhe kanë arritur objektivin 2% të PBB-së, kjo mund të mos jetë e mjaftueshme. Sfida më e madhe mbetet gatishmëria e shoqërive për të pranuar sakrifica, nga rritja e buxheteve ushtarake deri te rikthimi i shërbimit ushtarak apo përfshirja e civilëve në programe të mbrojtjes.
Në këtë kontekst, deklaratat e presidentit rus Vladimir Putin, se Rusia nuk synon luftë me Europën por është “gati nëse ajo nis”, shtojnë tensionet dhe pasigurinë. Analiza e CNN thekson se Europa po del gradualisht nga “dividendi i paqes” i pas Luftës së Dytë Botërore dhe po hyn në një fazë ku siguria dhe mbrojtja po kthehen në prioritete qendrore politike dhe shoqërore.
Përfundimi i analizës është i qartë: rreziku i luftës nuk është më thjesht një skenar teorik. Europa duhet të veprojë shpejt, jo vetëm duke investuar në ushtri, por edhe duke përgatitur qytetarët për një realitet të ri sigurie, ku paqja nuk mund të merret më si e mirëqenë.
