Tridhjetë vjet pas intervistës më të famshme televizive në historinë e BBC-së, ku Princesha Diana deklaroi se “në këtë martesë ishin tre persona”, një libër i ri hedh dritë mbi prapaskenat e manipulimit, mashtrimeve dhe hetimeve të dështuara të BBC-së.
Libri “Dianarama”, shkruar nga gazetari Andy Webb, rikthen në qendër të debatit mënyrën se si Martin Bashir siguroi intervistën e vitit 1995 dhe pasojat që pati ajo për Diana-n dhe familjen mbretërore.
Më poshtë janë pesë zbulimet kryesore të librit, të mbështetura në dokumente, dëshmi dhe investigime të reja.
1. Vëllai i Dianës heshti për 25 vjet – dhe vetëm në 2020 tregoi të vërtetën
Libri zbulon se Earl Spencer, vëllai i Princeshës Diana, e dinte që më 1995 se Martin Bashir kishte përdorur dokumente të falsifikuara për ta manipuluar. Por ai vendosi të mos fliste publikisht.
Arsyeja? Ai nuk donte ta bënte të motrën të dukej naive apo e mashtruar.
Vetëm në vitin 2020, kur Webb po punonte për një dokumentar të Channel 4, Earl Spencer i telefonoi i irrituar gazetarit dhe për 40 minuta i rrëfeu në detaje:
se si Bashir i kishte treguar dokumente të rreme,
se si i kishte folur për teori komploti të pabaza,
dhe se si ai, Earl Spencer, i kishte treguar më herët BBC-së të gjitha këto, por ato u injoruan.
Spencer e mbështet plotësisht librin dhe e konsideron investigimin si të domosdoshëm për “të vërtetën historike”.
2. Martin Bashir – një “magjepsës patologjik” dhe “i pamëshirshëm”
Libri e përshkruan Bashirin si njeri jashtëzakonisht karizmatik, por njëkohësisht thellësisht manipulues.
Sipas Webb, Bashir:
përdori teza konspirative të rreme për familjen mbretërore,
fabrikoi dokumente të rreme,
gënjeu drejtuesit e BBC-së,
dhe shmangu çdo lloj kontrolli editorial.
Në vitin 2021, raporti i Lord Dyson kritikoi BBC-në për hetim “të paaftë dhe të mangët” ndaj Bashirit në 1996. Bashir u largua nga BBC pak kohë para publikimit të raportit, duke deklaruar arsye shëndetësore.
3. Princi William ende kërkon të dijë të vërtetën
Libri tregon se Princi i Uellsit vazhdon të kërkojë shpjegime të plota për mënyrën se si u manipulua nëna e tij.
Në raportin Dyson, ai kritikoi ashpër BBC-në duke thënë se drejtuesit e saj “kanë mbyllur sytë përballë së vërtetës”.
Sipas një burimi të cituar në libër:
- Princi William është një “kundërshtar i pamëshirshëm” në kërkimin e së vërtetës
- dhe ka “njerëz të tij që po merren me çështjen”.
Pallati Kensington nuk ka komentuar për librin.
4. Personi që falsifikoi dokumentet – në funeral me ndjenjë faji
Matt Wiessler, dizenjuesi i pavarur që Bashir e përdori për të krijuar banko-fletët e falsifikuara, ka marrë tashmë kompensim dhe një ndjesë zyrtare nga BBC.
Por libri tregon një detaj të panjohur:
Kur Princesha Diana vdiq në 1997, Wiessler shkoi në Buckingham Palace për t’u bashkuar me turmat e vajtuesve. Ai thotë:
“Isha pranë portës në orën 4 të mëngjesit. Ndihesha sikur kisha peshë në ndërgjegje. Mendoja se kisha një dorë në ndodhinë e saj.”
Libri zbulon gjithashtu një episod të frikshëm: pas falsifikimit, dikush hyri në banesën e tij dhe kërkoi floppy disqet me dokumentet — duke lënë në tualet jashtëqitje si një lloj paralajmërimi.
5. Autori lidhet personalisht me BBC-në dhe familjen mbretërore
Andy Webb nisi investigimin e tij pas frymëzimit nga drama “Frost/Nixon”. Por libri tregon se ai kishte edhe lidhje personale:
Gruaja e tij ka qenë zëvendësdrejtore e Panorama-s,
Ndërsa vjehri i tij prodhoi dokumentarin ku Princi Charles pranoi publikisht tradhtinë, një vit para intervistës së Dianës.
Sipas Webb, nëse nuk do të ishte ky dokumentar, Princesha Diana ndoshta nuk do të kishte pranuar kurrë të intervistohej nga Bashir.
