100-vjetori i krijimit të Urdhrit të Skënderbeut mblodhi në një sallë personalitete të larta të jetës shoqërore, akademike dhe institucionale të vendit, në një ceremoni ku mungoi përfaqësimi politik. Eventi u konceptua si një rikthim i vëmendjes te roli i dekoratave në ndërtimin e kujtesës kolektive dhe në vlerësimin e meritës publike.
Presidenti i Republikës, Bajram Begaj, në fjalën e tij theksoi se dekoratat janë “një akt përgjegjësie” dhe një mënyrë për të caktuar shembujt që shteti zgjedh të nderojë. Ai nënvizoi rëndësinë e ruajtjes së integritetit të medaljeve shtetërore, duke e përshkruar Urdhrin e Skënderbeut si një testament të përbashkët në nder të atyre që japin kontribut të vyer për Shqipërinë.
“Urdhrat dhe medaljet janë një rit i shtetit, një akt përgjegjësie dhe një mënyrë që Shqipëria tregon se cilët njerëz zgjedh t’i ketë shembull. Nderimi publik është vlerësim i meritës, jo shpërblim”, u shpreh Presidenti Begaj.
Edhe kryeministri Edi Rama, në fjalën e tij, vuri theksin te reforma e dekoratave që u ndërmor disa vite më parë, duke argumentuar se sistemi kishte humbur vlerën e tij dhe ishte shndërruar në një mekanizëm pa kritere të qarta meritokracie.
Rama tha se reforma synoi rikthimin e dinjitetit të dekoratave, duke e përafruar rendin shqiptar të nderimeve me standardet evropiane:
“Nëse dikur të dekoruarit ishin ata që ndihmonin kombin të ngjitej lart, më pas u bënë ata që ndihmonin pushtetin të mbahej fort. Në fund nuk e mori më vesh i pari të dytin, aq sa edhe të vdekurit u thirrën për dekorata të zhveshura nga çdo kuptim. Ndaj ndërmorëm një reformë të thellë për të rivendosur rendin e meritës.”
Ceremonia u zhvillua pa praninë e përfaqësuesve të opozitës, një mungesë që u vu re në një event që tradicionalisht synon unitetin institucional.
Çfarë është Urdhri i Skënderbeut?
Urdhri i Skënderbeut është një nga dekoratat më të rëndësishme të Republikës së Shqipërisë, i krijuar në vitin 1925, për të nderuar figura që kanë dhënë kontribute të jashtëzakonshme në shtetformim, kulturë, shkencë, diplomaci dhe në forcimin e identitetit kombëtar.
Dekorata mban emrin e Gjergj Kastriotit Skënderbeut, heroit kombëtar dhe simbolit të unitetit shqiptar, dhe konsiderohet ndër medaljet më prestigjoze të ndarë nga Presidenti i Republikës.
Urdhri u konceptua për të nderuar personalitetet që kanë shërbyer në interes të shtetit shqiptar; krijuar një kujtesë historike të atyre që kontribuojnë në identitetin kombëtar; vendosur figura shembullore në qendër të vëmendjes publike; afruar Shqipërinë me traditat evropiane të nderimeve shtetërore.
Reforma e viteve të fundit synoi pikërisht rikthimin e këtij standardi fillestar, duke e distancuar sistemin nga praktikat e abuzimit politik të viteve të mëparshme.
