
Sizmologët turq janë të ndarë në lidhje me sjelljen e vazhdueshme sizmike të rajoneve të Stambollit dhe Detit Marmara, pas tërmetit të fortë me magnitudë 6.2 të mërkurën, më 23 prill. Disa sizmologë, veçanërisht i njohuri Naci Gyorur, shprehin mendimin se ky tërmet është një “paralajmërim” e tërmetit të madh, ndoshta edhe më shumë në një shkallë logaritmike nëse tërmeti është më i fortë, krahasuar me dridhjen e fundit të fortë.
Vihet re se sizmologët e ndajnë në tre pjesë degën veriore të seksionit të thyerjes së Anadollit të Veriut që kalon përmes Detit Marmara. Pjesa lindore është ajo që shkaktoi tërmetin e madh 7.4 ballë në Gjirin e Nikomedias në vitin 1999 , pjesa perëndimore, e cila arrin në Gjirin e Xiros në Trakën Lindore dhe del në Egjeun Verior, kishte shkaktuar një tërmet me magnitudë të ngjashme në vitin 1912, ndërsa një tërmet ishte ai qendror i prillit.
Po japin edhe kambanën e alarmit, se vazhdimi i thyerjes në lindje e deri në thyerjen që shkaktoi tërmetin e 1999-ës nuk është “thyer” ende dhe se tërmeti i 23 prillit po krijon tensione që kur të arrijnë në një pikë kritike, do të shkaktojnë një tërmet të ri.
Sipas sizmologëve që ende presin tërmetin e madh me magnitudë 7 ose më të lartë, vazhdimi lindor i fajit që shkaktoi tërmetin e fundit dhe kalon nga shtrati i detit në jug të qendrës së Stambollit ende nuk është “thyer”, ende po grumbullon energji dhe tërmeti i 23 prillit po ushtron forca dhe për këtë arsye është në momentin më të afërt të tërmetit.
Profesori i sizmologjisë Naci Gyorur thotë se “ky nuk është tërmeti i madh që presim. Tensioni i përqendruar në thyerje po zvogëlohet. Tërmeti real do të jetë më i madh dhe do të kalojë 7 të shkallës Rihter”. Në postimin e tij ai shkruan: “Tërmeti i Stambollit (tërmeti i Marmarasë) do të ndodhë. Tërmetet e fundit të 23 prillit e afruan edhe më shumë tërmetin e Stambollit.”
Profesori i gjeofizikës në Universitetin Teknik të Stambollit (ITU) Okan Tuisuz thotë se ka ende pritje për një tërmet të madh në Detin Marmara: Prej datës 17 gusht, në terrenin tashmë të rrëshqitshëm të kësaj zone që prej datës 17 gusht, tërmeti i madh i vitit 1999, ndodhi një transferim i stresit prej 15% dhe afroi tërmetin e pritshëm.
Shumica e sizmologëve pajtohen gjithashtu se ka një evolucion gradual që ndodh me kalimin e kohës dhe se 6.2 Rihter i djeshëm është një vazhdim i 5.8 Rihter që shkaktoi defekti në 2019. Nga ana tjetër, sizmologë të tjerë duken më optimistë dhe argumentojnë se magnituda 6.2 Rihter është një tërmet i fortë që aktualisht po çliron energjinë e akumuluar në një çarje që pritej të prodhonte një tërmet të madh në mbi 250 vjet.
Profesor Sener Usumezsoy është një rast i veçantë, pasi kishte parashikuar tërmetin e vitit 1999 dhe disa javë më parë kishte deklaruar se priste një tërmet me magnitudë 6-6.5 ballë, në zonën ku më në fund ndodhi lëkundja 6.2 në brigjet e Silivrit.
“Dje përfunduan tërmetet në Marmara. Tërmeti i pritur në Marmara ka ndodhur dhe nuk do të ketë më tërmete të mëdha”, tha ai të nesërmen e tërmetit të madh, ndërsa reagoi ashpër ndaj kolegëve të tij që pretendojnë se një tërmet i madh në Stamboll është “në rrugë”: Unë e njoh Detin e Marmarasë si në pjesën e pasme të dorës time./oranews